Το νέο αντιαεροπορικό σύστημα MANPADS «Verba» του ρωσικού στρατού

 Το φορητό αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα (MANPADS) «Verba», που είναι ικανό να διακρίνει το στόχο μέσα από οποιεσδήποτε παρεμβολές, άρχισε να παραδίνεται στις ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις(ΕΔ).

Το νέο φορητό Α/Α σύστημα θα αντικαταστήσει το υπάρχον, αξιόπιστο, αλλά παρωχημένης τεχνολογίας, «Igla-S» (Ιγκλά σημαίνει βελόνα). Τα νέα ρωσικά MANPADS υπερέχουν σε τακτικά και τεχνικά χαρακτηριστικά από παρόμοια ξένα συστήματα.

Το φορητό Α/Α πυραυλικό σύστημα «Verba», το οποίο αναπτύχθηκε στο σχεδιαστικό γραφείο όπλων υψηλής ακρίβειας «KBP» (Σχεδιαστικό Γραφείο Οργάνων στην πόλη Τούλα, που κατασκευάζει αμυντικό εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας), το παρέλαβε ήδη μια από τις μεραρχίες των ειδικών δυνάμεων (Δυνάμεις Καταδρομών – Αλεξιπτωτιστών), καθώς και μια μηχανοκίνητη ταξιαρχία πεζικού της Ανατολικής Στρατιωτικής Περιφέρειας.

«Τα πυραυλικά βλήματα «Verba» θα παραδοθούν σε σχηματισμούς όλων των Όπλων του ρωσικού Στρατού, σε ταξιαρχίες μηχανοκίνητου πεζικού και αρμάτων μάχης, στις Δυνάμεις Καταδρομών – Αλεξιπτωτιστών και στους πεζοναύτες. Ωστόσο, ο ακριβής χρόνος της πλήρους αντικατάστασης των «Igla-S» δεν έχει ακόμα καθοριστεί», είπε στη RBTH, εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Άμυνας που γνωρίζει το θέμα.

«Είναι πολύ πιθανό ότι στο εγγύς μέλλον τα νέα MANPADS θα ενισχύσουν και τα συστήματα αεράμυνας των πλοίων, καθώς επίσης ότι θα δημιουργηθούν κινητά μοντέλα πάνω σε τροχοφόρα ή σε ερπυστριοφόρα οχήματα», είπε.

Η κύρια διαφορά μεταξύ των «Verba» και των φορητών Α/Α συστημάτων της προηγούμενης γενιάς είναι η πολυφασματική οπτική ευαισθησία του συστήματος καθοδήγησης στο στόχο. Μέσω του νέου, χάϊ-τεκ αισθητήρα, το πυραυλικό βλήμα μπορεί να διακρίνει το στόχο χωρίς να επηρεάζεται από το περιβάλλον και από τις παθητικές θερμικές παγίδες, οι οποίες αποτελούν απαραίτητα στοιχεία των συστημάτων προστασίας, όχι μόνο των μαχητικών, των βομβαρδιστικών και των επιθετικών, αλλά και των μεταγωγικών ελικοπτέρων και αεροσκαφών.

«Με φορητά Α/Α συστήματα με πολυφασματικό αισθητήρα στην κεφαλή του βλήματος, εξοπλίζονται ταχέως οι Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ και της Γαλλίας. Ωστόσο, προς το παρόν, οι πύραυλοι αυτοί δεν προορίζονται για εξαγωγές», δήλωσε στη RBTH ο ανεξάρτητος στρατιωτικός εμπειρογνώμονας, Αντόν Λαβρόφ.

Ο πύραυλος του «Verba» μπορεί να δει το στόχο σε τρία φάσματα. Έτσι, μπορεί να διακρίνει το στόχο, ακόμη και στην περίπτωση προσβολής με προβολείς λέιζερ, που «τυφλώνουν» με την ακτινοβολία τους τον αισθητήρα του MANPADS. Οι σύγχρονοι αισθητήρες των πυραύλων μπορούν να εντοπίσουν, να «κλειδώσουν» και να καταστρέψουν στόχους με χαμηλή θερμική ακτινοβολία, όπως και μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (drones), αλλά και πυραύλους κρουζ. Δεν γλυτώνουν από τα «Verba» και τα ελικόπτερα με τις ειδικές συσκευές που μειώνουν τη θερμοκρασία των καυσαερίων του κινητήρα.

Τα περισσότερα ξένα MANPADS μπορούν να λειτουργήσουν άνετα μόνο ακολουθώντας την πορεία του στόχου, όταν το εναέριο όχημα έχει ήδη περάσει πάνω από τη θέση του χειριστή του φορητού συστήματος και το βλήμα που εκτοξεύει, το ακολουθεί στην πορεία του, κατευθυνόμενο από το θερμικό ίχνος του κινητήρα του αεροσκάφους.

Την ίδια στιγμή, το ρωσικό σύστημα «Verba» με το προηγμένο βλήμα 9m336 μπορεί να χτυπήσει τον εχθρό κατά μέτωπο. Να αναχαιτίσει και να καταστρέψει τον εχθρικό στόχο κινούμενο σε πορεία σύγκλισης με αυτόν. Στην περίπτωση αυτή, ο πολυφασματικός οπτικός αισθητήρας αντιλαμβάνεται τις εκπομπές θερμικής ακτινοβολίας όχι από τον κινητήρα του αεροσκάφους, αλλά από τη θέρμανση των πτερυγίων και της ατράκτου από την αντίσταση του αέρα.

«Εκτός από το νέο αισθητήρα, οι πύραυλοι «Verba» διαφέρουν επίσης από τους «Igla» και στα υψηλότερα τακτικά και τεχνικά χαρακτηριστικά που διαθέτουν, ιδίως στην ακτίνα δράσης (απόσταση και ύψος) για τη δυνατότητα καταστροφής στόχου», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Άμυνας.

Προς το παρόν, η πλειονότητα των πραγματικών χαρακτηριστικών του εξελιγμένου MANPADS παραμένει επτασφράγιστο μυστικό, αλλά σύμφωνα με κάποια δεδομένα, ο πύραυλος «Verba» είναι σε θέση να χτυπήσει στόχο σε απόσταση 6,5 km και σε ύψος 4,5 km. Το προηγούμενο σύστημα «Igla», μπορεί να «φτάσει» το στόχο πρακτικά στην ίδια απόσταση, αλλά σε ύψος μόλις μέχρι 3,5 km. Την ίδια στιγμή, η ακτίνα αποτελεσματικής δράσης των αμερικανικών πυραύλων «Stinger», είναι μόνο 4,8 km και σε ύψος - 3,8 km.

Τα νέα MANPADS, χρησιμοποιώντας το ενσωματωμένο τερματικό αυτοματοποιημένου συστήματος ελέγχου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο μεμονωμένα όσο και ως στοιχεία μιας Α/Α πυροβολαρχίας. Χάρη στο αυτοματοποιημένο σύστημα ελέγχου, ο διοικητής, χρησιμοποιεί τα δεδομένα όχι μόνο από τα ραντάρ εδάφους, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, και αυτά των αεροσκαφών έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου.

Έτσι, μπορεί να δει εκ των προτέρων τους στόχους και στη συνέχεια να τους κατανείμει μεταξύ των χειριστών MANPADS σε αυτόματη λειτουργία.

«Προς το παρόν, συγκροτήματα με παρόμοια τακτικά – τεχνικά χαρακτηριστικά, εξοπλισμένα με πολυφασματικούς αισθητήρες, βρίσκονται σε υπηρεσία μόνο στις ΕΔ των ΗΠΑ και της Γαλλίας. Άλλα ξένα συστήματα, επίσης χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με το αυτοματοποιημένο σύστημα διοίκησης και ελέγχου των στρατιωτικών δυνάμεων. Οι «Verba» είναι ανώτεροι από τα ξένα ανάλογα συστήματα τόσο στα τακτικά, όσο και στα τεχνικά χαρακτηριστικά», σχολίασε ο Αντόν Λαβρόφ.